Kostas Sitopoulos
1985. Ένα ζεστό μεσημέρι του Ιουνίου. Την εποχή εκείνη, στο λεκανοπέδιο της Αθήνας ως ακροατής που ήθελες να ακούσεις μουσική, όσο και να έψαχνες απεγνωσμένα για κάποιο σταθμό, (μη κρατικό), δεν έπιανες τίποτε στο ραδιόφωνο. Απλώς έπεφτες θέλοντας και μη, πάνω στις συχνότητες της ΕΡΤ.
Σε όλη τη μπάντα των FM στην Αθήνα, ένα φύσημα μόνο. Φύσημα στη μπάντα? (αποτελεί ανέκδοτο στις μέρες μας) 87,5 με 108 να μην υπάρχει τίποτε κατά την διάρκεια της ημέρας, πλην των κρατικών σταθμών. Που και πού κάποιος τολμηρός ραδιοερασιτέχνης αψηφούσε την φαινομενική αυτή ηρεμία και μέρα μεσημέρι «άνοιγε» δειλά δειλά τους διακόπτες του πειρατικού του πομπού.
Γνώριζε ότι παίζει με την τύχη του, αφου η «ΛΟΥΛΟΥ», το ραδιογωνιόμετρο, έκοβε βόλτες στην Αθήνα κατα την διάρκεια της ημέρας.
Το περιβότητο βανάκι, φόβος και τρόμος την εποχή εκείνη για τους ερασιτέχνες των FM και AM, κάνοντας ακουστήρι, έψαχνε καθημερινά για να «μαζέψει» κάποιον παράτολμο ερασιτέχνη. Ιστορίες περι τούτου πολλές και ξακουστές, οι μισές δοσμένες με λίγο παραπάνω παραμυθένια σάλτσα για να έχει και suspense.
Ένας λοιπόν από τους πολλούς ερασιστέχνες που υπήρχαν τότε, αποφασίζει μεσημεριάτικα να δοκιμάσει την νέα του ιδιοκατασκευή. 40 watt transmitter και μια 5αρα YAGI από την ταράτσα της πολυκατοικίας του στην Κηπούπολη.
Σε σχεδόν όλοκληρο το λεκανοπέδιο μπορούσε να «πιάσει» κανείς το σήμα του πομπού του, ακόμη και στα νησιά του Αργοσαρωνικού και στην Εύβοια περνούσε το σήμα, αχνά μεν και με φύσημα, αλλά υπαρκτά.
Με μόλις 40 watt και μια κεραία ιδιοκατασκευής Yagi 5 στοιχείων και θεωρητική εκπεμπόμενη ισχύ 200 watt μπορούσε να καλύψει κανείς ΤΟΤΕ αξιοπρεπώς το λεκανοπέδιο της Αθήνας…το 1985.
Λίγα μόνο χρόνια αργότερα, ο κλασσικός Jeronimo Groovy των Μεσαίων, επιστρέφει στα FM στους 88,9 με…30 watt περίπου και με 4 δίπολα από τα Τουρκοβούνια, κερδίζοντας ακροατές σε σχεδόν όλες τις περιοχές της πρωτεύουσας, μερικούς ακόμη και στα Χανιά της Κρήτης.
Το νόημα, για όσους δεν έχουν καταλάβει ακόμη, είναι ουκ εν τω πολλώ το ευ.
Είναι γνωστό ότι παρόμοιες περιπτώσεις υπήρχαν ΤΟΤΕ, σε όλη τη χώρα. Με εξόχως χαμηλή ισχύ στα FM, κάλυπτε κανείς άνετα, πολλά χιλιόμετρα. Και εάν ΜΟΝΟ ΤΟΤΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, πριν 35 χρόνια, είχε κανείς την δυνατότητα να καλύψει μεγάλη εμβέλεια με αναλογικά χαμηλή ισχύ, να δούμε τι συμβαίνει ΣΗΜΕΡΑ σε άλλα μέρη του πλανήτη.
Στην αχανή Κίνα για παράδειγμα, πομποί ισχύος 6-7 watt στα FM χρησιμοποιούνται κατά χιλιάδες για να καλύψουν τις τοπικές ανάγκες σε χωριά και μικρές πόλεις για ιδιώτες και μη. Στις Η.Π.Α, εξακολουθούν να παρέχονται ραδιοφωνικές άδειες χαμηλής ισχύος, για άνω των 100 mw, 1 watt, 10 watt, 50 watt, 100 watt κτλ για LPB( Low Power Broadcast) ραδιόφωνα σε FM και ΑΜ αναλόγα με το νομικό πλαίσιο που διέπει την κάθε Πολιτεία.
Ειδικές άδειες για ειδικές χρήσεις, συνήθως μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, για εμβέλειες από 1 χιλιόμετρο μέχρι 20 κτλ. Πανεπιστήμια, κολλέγια, νοσοκομεία, σχολεία, σωματεία, ερασιτέχνες, σύλλογοι, ειδικές κοινωνικές ομάδες, εμπορικά κέντρα κτλ μπορούν να λάβουν άδειες χαμηλής ισχύος, ειδικής χρήσης και ορισμένου χρόνου, συνήθως 6μηνες μέχρι να ανανεωθούν. Άδειες χαμηλής ισχύος, τοπικές δίνουν και σε άλλες χώρες Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Αυστραλία, Κύπρο κτλ
Να θυμίσουμε σε αυτό το σημείο, ότι στο ξεκίνημα της ελεύθερης Ραδιοφωνίας στη χώρα μας, είχαν δοθεί ερασιτεχνικές άδειες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα για ισχύ 40 watt. Ορισμένοι ρομαντικοί τυχεροί που τις είχαν αποκτήσει, ήταν άτυχοι τελικά, αφου σύντομα οι άδειες αυτές ηταν άκυρες και συνεπώς και παράνομες.
Πρακτικά, αν και δεν ακυρώθηκαν ποτέ επισήμως, οι συχνότητες «δόθηκαν» σε εμπορικούς(??) σταθμούς, ορισμένοι εκ των οποίων, ήταν τόσο «πετυχημένοι και εμπορικοί» τελικά, που το χρέος τους σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία είναι 9ψήφιο! Την τελευταία φορά που οι άτυχοι ιδιοκτήτες αυτών των ερασιτεχνικών αδειών ήλπιζαν μήπως και επικυρωθούν τα χαρτιά τους, ήταν με τον Νόμο Ρουσσόπουλου.
Προς μεγαλη τους απογοήτευση διαπίστωσαν όμως ότι στο Νόμο, δεν υπήρξε καν αναφορά για τις άδειες αυτές οπότε και καμία επικύρωση για λειτουργία τους. Έκτοτε καμία Κυβέρνηση δεν φρόντισε να ασχοληθεί με αυτές τις άδειες…αλλα και με αδειοδοτήσεις γενικότερα.
Μέχρι και στις μέρες μας επικρατεί ένα απίθανο ελληνικό φαινόμενο: ένας (εμπορικός) σταθμός που διατηρεί μια (ληγμένη) άδεια, μπορεί και εκπέμπει νόμιμα και είναι το ίδιο νόμιμος με ένα σταθμό που ποτέ δεν είχε άδεια αλλα είχε βεβαίωση Νομίμου λειτουργίας! Το ραδιοφωνικό αυτό φαινόμενο της χώρας μας, παραμένει μοναδικό στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Δηλαδή ένας σταθμός που έχει άδεια (από το παρελθόν) εκπέμπει το ίδιο νόμιμα, με ένα σταθμό που δεν έχει άδεια (αλλα έχει Βεβαίωση Νομίμου Λειτουργίας που ΔΕΝ είναι άδεια). Μόνο ελληνικό μπορεί να είναι το μυαλό που το σκέφτηκε αυτό.
Και για να επιστρέψουμε παλι στο τι συμβαίνει με την ισχύ των σταθμών, να θυμίσουμε πως για Αθήνα και Θεσσολονίκη αρχικώς και λίγο αργότερα για όλη την ραδιοφωνία της Ελλαδας, η σταδιακή εκτόξευση της ισχύος των πομπών από τα 40 watt του 1985, μέχρι και στα 40 KW, ήταν η απόλυτη καταστροφή.
Την δεκαετίς του 90 η κατάσταση στην Αθήνα ήταν (και παραμένει εν μερει) εξωπραγματική για τα διεθνή δεδομένα. Το δάσος κεραιών στον Υμηττό ήταν (και είναι) η πιο αντιπροσωπευτική εικόνα της έλλειψης Κράτους, ο καθρέφτης της ραδιοφωνικής αναρχίας σε τούτη τη χώρα.
Από τα 40 WATT στα 40 KW. ΚΑΛΑ 40.
Ακόμη και σήμερα το δάσος κεραιών στην κορυφή του Υμηττού μαρτυρά μια τραγελαφική ιστορία περασμένων(?) ετών. Μια ιστορία στην οποία εμπλέκονται ιδιοκτήτες, τεχνικοί, Υπηρεσίες και Αντιπροσωπείες, ακομη και η…ΔΕΗ.
Στον πόλεμο της ισχύος ιδιοκτήτες καταρχήν, γνωστοί και μη εξαιρετέοι, την εποχή που για μια εικοσαετία ΕΒΡΕΧΕ (ΔΑΝΕΙΚΑ ) ΛΕΦΤΑ ( ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ λειτουργούσαν με την νοοτροπία ΕΧΟΜΕΝ ΚΑΙ ΞΟΔΕΥΟΜΕΝ. Σε πομπούς και υπερβολική ισχύ βεβαίως βεβαίως. Και φυσικά δεν μας νοιάζει και το πανάκριβο ρεύμα που θα πληρώνουμε κάθε μήνα (10.000–20.000 ευρώ σε σημερινά χρήματα)
Μάλιστα εδώ, «κολλάει» και ο ρόλος της ΔΕΗ που έτριβε τα χέρια της από το χρήμα που συγκέντρωνε κάθε μήνα, από τα ατέλειωτα KW κατανάλωσης των πομπών. Φανταστείτε έναν MONO πομπό 40 Kw ισχύος που μαζί με το απαραίτητο air-condition στο κοντέινερ κτλ «φρόντιζε» για περίπου 70 kw κατανάλωσης.
Κάθε ώρα, 70 kw, μόνο ένας πομπός, μόνο ένας σταθμός…Πολλαπλασιάζεις τους πομπούς λόγω πολλών σταθμών τότε, και έβγαινε ένα νούμερο κατανάλωσης ρεύματος αστρονομικό. (Από όσους όντως το πλήρωναν, διοτι υπήρξαν πολλοι τζαμπατζήδες)
Καλά θα μου πείτε, ΔΕΗ είναι λεφτά έβγαζε, την δουλειά της έκανε. Ήταν υποχρεωμένη να δώσει ρεύμα. Όχι ακριβώς. Διότι όταν ένας σταθμός είχε για παράδειγμα – επισήμως κάποτε – άδεια πχ για πομπό 1 kw…η ΔΕΗ πως και του έδινε ρεύμα για πομπό 40 KW? Ok, ψιλά γράμματα.
Οι αντιπροσωπείες των πομπών επίσης έζησαν τα χρυσά τους χρόνια, λογικό, ιδιωτική εταιρία είσαι να πουλήσεις θέλεις, και καλά κάνεις, το χρήμα είναι γλυκό, άρα θα υποστηρίξεις την εισαγωγή πομπών με ισχύ 20 – 30 – 40 ΚW. Εντάξει, και για τους Τεχνικούς για την RF να μην κάνουμε θέμα? Ε, υπάλληλος είσαι, το αφεντικό θέλει μπόλικη ισχύ, απαιτεί μεγαλο πομπό, τον μεγαλύτερο της αγοράς, δουλειά και για μας και μεροκάματο.
Και έχουμε και την δικαιολογία πως όταν αγριεύει το αφεντικό δεν μπορούμνε να του πούμε: Μα, ΑΦΕΝΤΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕ 2 KW ΙΣΧΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΜΗΤΤΟ, ΑΝ ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΜΑΣ ΤΟΣΟ, ΤΟ ΙΔΙΟ ΘΑ ΑΚΟΥΓΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟ.
Δεν θελει ο ιδιοκτήτης να ακούει τέτοιες…λεπτομέρειες. Ειπαμε, έχομεν χρήμα και πλερώνουμε. Κατι σαν τα μπουζούκια ένα πράγμα.
Και κάπως έτσι, ένα όμορφο πρωινό που χτύπησε την πόρτα της Ελλαδας η οικονομική κρίση, μαζεύτηκαν τα αφεντικά. Και μαζεύτηκε και η ισχύ, και το…τεράστιο έξοδο που λέγεται ρεύμα.
Οπότε τα 40 kw έγιναν 20, 10 και συνήθως το 10άρι δεν το βάζουμε να παίζει και πανω από 4- 5 kw, διότι ΧΡΩΣΤΑΜΕ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΡΕΥΜΑ ΣΤΗ ΔΕΗ!!!
Φυσικά υπάρχουν και σταθμοί στην Αθήνα που παίζουν με μόλις 2,5 KW…αλλά δεν το λέμε επίσημα, μη μας πάρουν στο ψιλό. Και φυσικά η σουρεαλιστικη αυτή πραγματικότητα, δεν αφορά μόνο την Αθήνα και την Θεσσαλονική, αλλά κατά αναλογία ισχύει για ολόκληρη την χώρα.
Άξαφνα όλοι κόπτονται για «κανενα οικονομικό χιλιάρι» βρε αδερφέ, να μην καίει, διοτι δεν υπάρχει μία. (λόγω κρίσης). Η έστω κανένα οικονονομικό 10αρι, διότι πεινάμε. Αμα είναι και μεταχειρισμένο, ακόμα καλύτερα. (εεε να σου θυμίσω αγαπητέ, ότι μεταχειρισμένο πχ 15ετίας ΔΕΝ καίει τόσο λίγο όσο τα νέας γενιάς, παλι θα πληρώσεις ρευμα)
Οπότε συμπεραίνουμε ότι τα χρόνια που υπήρχε το «πληρώνουμε για παίζουμε τσίτα με τα πολλά κιλά, ΕΧΕΙ ΠΕΡΆΣΕΙ ΑΝΕΠΙΣΤΡΕΠΤΙ. Σχεδόν. Ακόμη και στις μέρες μας, πολλοί σταθμοί, οι περισσότεροι, παίζουν με πολύ πολύ περισσότερη ισχύ, από ότι είναι αναγκαία στην πραγματικότητα.
Και επειδή ΔΕΝ θέλω να παρεξηγηθώ, δεν εννοώ να επιστρέψουν όλοι στα…40 watt. Να είμαστε ρεαλιστές. Όμως, όταν στην Αθήνα για παράδειγμα, την κάνεις τη δουλειά σου μια χάρα με 2 kw πομπό από τον Υμηττό, (και πολλά είναι) και άλλα 300 – 500 watt από Αίγινα η Πόρο (και πολλά είναι) και με SynchroCast στην ίδια συχνότητα,(για να καλύψεις την παραλία κτλ) τότε έχεις ΤΟ ΙΔΙΟ αποτέλεσμα με τα ατέλειτωτα, πανάκριβα KW.
Αυτά λοιπόν τα περιττά…Αθηναικά KW, παρέσυραν επίσης ΟΛΟΥΣ τους ιδιοκτήτες των σταθμών της επαρχίας. Και όχι μόνο των σταθμών των όμορων νομών, αλλα και εκείνων πολύ μακρύτερα. Αναγκάστηκαν και εκεί, οι ιδιοκτήτες των επαρχιακών σταθμών – όσων αντέχε και η τσέπη τους – να ανεβάσουν και εκείνοι δραματικά (για τα δεδομένα της τοπικής τους αγοράς) την ισχύ των πομπών τους.
Άλλωστε τα πολλά KW τα διαπιστώνεις στην μεγαλη απόσταση το τι (ζημιά) κάνουν και το πόσο «ταξιδεύουν», και όχι στις περιοχές κοντά σου. Μια κεραία με 18 δίπολα και με απολαβή σχεδον 20 db τροφοδοτούμενη από κάτω με 40 kw από τα 1100 μέτρα υψόμετρο του Υμηττού, όχι μόνο ακούγονται στην μισή Ελλάδα, αλλά διαλύουν τις λογικές συνθήκες των περιφεριακών σταθμών.
Εκείνων των σταθμών, που προσπαθούν απεγνωσμένα στην ίδια συχνότητα ίσως, να ακουστούν χωρίς παράσιτο, με 500 watt στην περιοχή τους. Περιττό να υπενθυμίσω πως θα ακουγόντουσαν εκει με 500 watt πομπό, εάν ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ και έκει έπαιζαν με την ίδια ισχύ, και εάν φυσικά οι σταθμοί της Αθήνας δεν έπαιζαν με τεράστια ισχύ – ιδίως κατά το παρελθόν – αλλα με μόνο 2 kw έκαστος από τον Υμηττό.
Αλλα το είπαμε και νωρίτερα, η ματαιοδοξία ορισμένων ιδιοκτητών ραδιοσταθμών του παρελθόντος, δημιούργησε μια ζούγκλα.Και κάπου, για να είμαστε και ακριβοδίκαιοι, να αναφέρουμε και το φαινόμενο των πειρατών στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα, που πια έχουν στο σπίτι τους και ένα 500αράκι η και κανενα «χιλιάρι» και το ανοίγουν όποτε και όπου ναναι.
Και προφανώς 1000 watt από μια ταράτσα με καλή οπτική επαφή στο λεκανοπέδιο, «ΚΑΝΕΙ ΖΗΜΙΑ». Ζημιά /παρεμβολή, σε όποιο εμπορικό σταθμό, έχει δίπλα του αυτόν τον «ερασιτέχνη», που παίζει και με…130 khz διαμόρφωση, για να ακουστεί, όπου μπορεί.
Αλλωστε ΑΥΤΗ ΗΤΑΝ ΑNΕΚΑΘΕΝ ΚΑΙ Η ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΝΟΜΙΜΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΩΤΗΣH ΓΙΑΤΙ ΠΑΙΖΕΤΕ ΜΕ ΤΟΣΑ KILOWATT?
Πολύπλευρο πρόβλημα θα έλεγε κανείς.
Ναι, αλλα μόνο στην Ελλάδα. Και υπάρχει και παλι κάποιος που τελικά φταίει για όλη αυτή τη κατάσταση. Και είναι το Κράτος. Ο μόνος ρεαλιστικός φταίχτης.
Έαν υποθετικά, υπήρχε στην μπάντα των FM μια ερασιτεχνική περιοχή ορισμένων μεγακύκλων, πχ από τους 104 μέχρι τους 107.5 για ισχύ μέχρι 40 watt, για όλους εκείνους που αναφέραμε νωρίτερα (ερασιτεχνικές άδειες) οι οποίοι θα ελέγχονται επι 24ώρου βάσεως εάν όντως εκπέμπουν με 40 watt (όπως στο εξωτερικό) τότε και οι ιδιωτικοί εμπορικοί σταθμοί δεν θα είχαν κανένα λόγο να εκπέμπουν με πολλα kw αντι για τα 2 που είναι απαιτούμενα.
Στις Η.Π.Α. έτσι για την ιστορία, ο κάτοχος ερασιτεχνικής άδειας είναι υποχρεωμένος να δεχθεί έλεγχο (από το κλιμάκιο της εκεί αρμόδιας υπηρεσίας ΕΕΤΤ) στον χώρο που βρίσκεται ο πομπός και η κεραία, όλο το 24ωρο! Ακόμη, και εάν στεγάζεται στο σπίτι σου ο σταθμός σου. Θέλεις ερασιτεχνική άδεια? Θα την έχεις. Αλλά θα την χρησιμοποιείς νόμιμα.
Με όσα watt αναγράφονται στην άδεια σου και όχι…βάζουμε και ένα linear μετά, μόλις νυχτώσει. Έαν τολμήσεις να το κάνεις αυτό στις ΗΠΑ και σε τσακώσει το κλιμάκιο, δεν χάνεις μόνο την άδεια και πληρώνεις τεράστιο πρόστιμο, θα είσαι «μαύρος» για πάντα, με επίσης τεράστιες συνέπειες για το υπόλοιπο της ζωής σου.
Οπότε, ναι σωστά το μάντεψες, απλά ΔΕΝ το κάνεις. Αλλα έχεις όμως την ερασιτεχνική σου άδεια και την χρησιμοποιείς νόμιμα.
Και εάν νομίζετε ότι μόνο οι ερασιτεχνικοί σταθμοί θα πρέπει να βρίσκονται υπο έλεγχο, πλανᾶσθε πλάνην οἰκτράν !
ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΛΕΓΧΟΝΤΑΙ ΑΛΛΑ ΦΥΣΙΚΑ ΚΑΙ ΝΑ
Δ-Ι-Α-Σ-Φ-Α-Λ-Ι-Ζ-Ο-Ν-Τ-Α-Ι
Πώς? Με μια ραδιοφωνική «DIGEA» υπό την εποπτεία και ευθύνη της Κρατικής ΕΡΤ σε ένα πάρκο κεραιών. Λίγες, ίδιες κεραίες σε απολαβή, για όλους τους ιδιωτικούς σταθμούς, τροφοδοτούμενες όλες μαζί με την ίδια ισχύ των 2 kw με combiner.
Ίδιοι πομποί (σε ισχύ) για όλους τους ιδιωτικούς σταθμούς, με το ίδιο ποσοστό διαμόρφωσης 75 khz, διασφαλισμένο με limiter στο βουνό. Οι ιδιωτικοί σταθμοί απλώς θα στέλνουν το σήμα στους πομπούς τους όπως επιθυμούν. Radio link, ip, etc και το Κράτος θα είναι υπεύθυνο για την ορθή άρτια εκπομπή των πομπών. Είναι τόσο απλό.
ΕΑΝ ΒΕΒΑΙΩΣ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΕΠΙΘΥΜΟΥΣΕ ΝΑ (ΕΠΙ)ΒΑΛΕΙ ΜΙΑ ΤΑΞΗ στο νυν χαοτικό ραδιοφωνικό τοπίο.
Αλλα φαίνεται ΠΩΣ ΔΕΝ ΘΈΛΕΙ. Οπότε και εμείς εδώ στο broadcastnews.gr νίπτουμε τας χείρας μας.
